Dok srpski lingvisti ističu da su ovi jezici samo varijante jednog istog jezika, hrvatski, bosanski i crngorski lingvisti tvrde da “ne moraju biti potpuno različiti da bi bili zasebni jezici”. Uprkos novim imenima, ove regionalne varijante ostaju lingvistički bazično iste, sa neznatnim varijacijama, uključujući korišćenje ćirilice u srpskom jeziku.
Hrvatski naučnici iz oblasti lingvistike, kažu da nije tačna teza da je u bivšoj zajedničkoj državi (ex Jugoslavija) postojao samo jedan jezik, a da su se tek njenim raspadom nastala četiri nova. Neosporno je da je njihovo daleko jezičko poreklo zajedničko, ali kriterijum međusobne razumljivosti tih jezika nije jedini kriterijum relevantan za njihov status. Oni ističu da su ti jezici imali različite puteve standardizacije i ona se odvijala u različito doba, u raznim političkim i administrativnim državama.
Sa druge strane bosanski lingvisti kažu da nije reč o dijalektima jednog jezika, ali da je tačno da srpski, hrvatski, bosanski i crnogorski imaju lingvistički zajedničku dijalekatsku bazu. Navode da ova četiri jezika ne moraju biti potpuno različiti da bi bili zasebni jezici i da suština nije u razlikama, jer sa laičke strane, na nivou komunikacija razlika nema, ali sa naučne strane ima.
Jedan od autora crnogorske gramatike tvrdi da su raspadom Jugoslavije ponovo usposltavljenji oni jezici koji su fonkcionislali u Srbiji, Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini i Crnoj Gori pre stvaranja zajedničke države. Takođe ističe da je imenovanje nekog jezika pre svega politička odluka, ali je standardizacija sa druge strane stvar nauke.
Nakon raspada bivše Jugoslavije, izdvajaju se posebni standardi iz dotadašnjeg standardong srpskohrvatskog jezika koji je u sebi imao srpsku i hrvatsku varijantu i crnogorski jezički izraz, i nastaju novi književni jezici. Problemi su nastali kod bosanskog standarda, koji su Srbi i Hrvati nastojali proglasiti nepotrebnim, smatrajući da se ne može zvati bosanskim.
Svima je jasno da se narodi u većini zemalja regiona zapadnog Balkana dobro razumeju, ali kada se posmatra na nivou linvistike onda je vidljivo da je reč o četiri posebna standardna jezika, sa druge strane su toliko povezani i slični da stranci jednostavno ne mogu videti razliku, i imaju utisak da se radi o istom jeziku.
Srpski, hrvatski, bosanski, crnogorski su jedan jezik u generičkom smislu, pri čemu svaka nacija ima prava da ga posebno imenuje i standardizuje. Kako je naveo jedan univerzitetski profesor, iz perspektive ljudi u Bosni i Hercegovini, “narcizam malih razlika u jezicima pretočen je u politiku velikih razlika. Tako je jezik postao sredstvo konstruisanja velikog ideološkog neprijatelja, pri čemu je taj neprijatelj etnički i stalni”.
Sa naučnog stanovništva to je jedan jezik, i još od početka 19. veka on se zvao srpskohrvatski. Za uzrok nastanka četiri jezika, srpski akademici navode nacionalizam i separatizam, dakle uzrok je politički a ne lingvistički. Nije tačno da svaka nacija u svetu ima svoj nacionalni jezik, što jednostavno možemo da vidimo na primeru Švajcarske. Primer kako su kulturološke i jezičke razlike jedna vrednost, a ne razlog za podele.
